Te rośliny ciągle warto sadzić w listopadzie
Późna jesień to czas, w którym przyroda przygotowuje się do zimowego odpoczynku. Poza samymi porządkami ogrodowymi niezbędnymi pod koniec sezonu, w tym czasie można wykonywać jeszcze prace związane z sadzeniem czy wysiewem roślin.
Sadzenie drzew i krzewów w listopadzie
Pogodny listopad bez śniegów i przymrozków sprzyja sadzeniu niektórych drzew i krzewów. Późna jesień, podobnie jak wczesna wiosna, to zalecane okresy do sadzenia tych wieloletnich roślin, ale dużo zależy od pogody oraz od wymagań danego gatunku. Często niezbędne są dodatkowe czynności służące zabezpieczeniu rośliny, np. zastosowanie okrycia. Problematyczne może być nawodnienie sadzonek, bo występujące przymrozki zwiększają wtedy ryzyko przemrożenia systemu korzeniowego. Większość roślin będzie jednak dobrze ukorzeniać się dzięki naturalnemu nawilżeniu podłoża (opady, wolniejsze wysychanie).
Jakie drzewa można sadzić w listopadzie?
W listopadzie można zdecydować się na posadzenie różnych drzew owocowych, głównie gatunków krajowych, przyzwyczajonych do niższych temperatur, mrozoodpornych. Sadzonka umieszczona w tym okresie w glebie nie zużywa zasobów na wzrost, magazynuje je, będąc w stanie spoczynku aż do wiosny. Grusze, jabłonie, śliwy czy wiśnie to przykłady drzew, które można sadzić późną jesienią. Rośliny przyzwyczajone do cieplejszego klimatu, np. brzoskwinie, morele, orzechy włoskie, również mogą być posadzone w listopadzie, ale raczej na początku tego miesiąca, przy dobrej pogodzie. Powinny zostać okryte np. agrowłókniną. Można sadzić też drzewa ozdobne, takie jak sosny, świerki, które bardzo dobrze radzą sobie w chłodniejszym klimacie i często są całkowicie zimozielone, odporne na mróz.
Istnieje wiele czynników, przemawiających za wybraniem właśnie tego czasu. Przede wszystkim chodzi o dużo większą wilgotność gleby i częste opady, niższą temperaturę ogólną i mniejszą ilość słońca. Młoda roślina nie będzie narażona na uszkodzenie w wyniku ekspozycji na silne światło słoneczne, w prawidłowym tempie stworzy system korzeniowy, uodporni się na warunki klimatyczne, w jakich będzie rosła. Nie powinno się jednak zwlekać - rośliny powinny zdążyć ukorzenić się zanim nadejdą mrozy!
Krzewy, które sadzi się późną jesienią
Krzewy owocowe i ozdobne posadzone w listopadzie będą gotowe do wzrostu i kwitnienia od początku wiosny. Wiele gatunków można sadzić nawet bardzo późno, w szczególności krzewy owocowe - porzeczki, maliny, jeżyny. Ich późne wysadzenie sprzyja lepszej adaptacji do typowych w tym okresie temperatur. Roślina dobrze się rozwija dzięki wilgotności gleby (gdy jesień jest sucha, trzeba pamiętać o podlewaniu) i zyskuje właściwe cechy, jest odporniejsza niż taka, którą wysadza się wiosną.
W wielu ogrodach w listopadzie sadzi się również krzewy ozdobne. Wśród nich są na przykład popularne rośliny zimozielone, czyli ostrokrzew, bukszpan oraz oczywiście różne iglaki (jałowiec, żywotnik). Niektóre odmiany tych krzewów nie są jednak przystosowane do typowych dla Polski warunków klimatycznych i warto sprawdzić to przed zakupem.
Sadzenie roślin ozdobnych oraz warzyw
Późna jesień może być dobrą porą również na wysiew czy wysadzanie kwiatów, różnych bylin oraz warzyw. Przezimowanie w glebie pozwoli roślinie na uzyskanie zapasu składników odżywczych i przyzwyczajenie się do warunków klimatycznych. W szczególności dotyczy to roślin wieloletnich oraz warzyw ozimych.
Które warzywa sadzi się lub sieje w listopadzie?
Wysiew nasion warzyw w listopadzie wykonuje się, chcąc uzyskać wczesne zbiory i tym samym więcej plonów podczas sezonu wegetacji. Sadzenie nie odbywa się z uwagi na nieodpowiednie warunki pogodowe. Nasiona mogą jednak przetrwać w glebie i zacząć wschodzić tak szybko, jak pozwoli na to pogoda wiosną. Uzyskuje się dzięki temu odporniejsze i często lepiej rosnące rośliny, jak również zapobiega atakom licznych szkodników, dla których jest już zbyt zimno. W listopadzie można wysiać marchew, pietruszkę, koper, pasternak. Jeśli jesień jest ciepła, trzeba zaplanować wysiew później, by nie dopuścić do wzrostu zimą.
Kwiaty, które można posadzić lub posiać późną jesienią
W listopadzie czasami sieje się lub sadzi także kwiaty, mogą to być rośliny jednoroczne lub byliny. Nie jest to zalecane, ale możliwe w przypadku niektórych gatunków. Żeby zaoszczędzić czas i mieć mniej pracy wiosną, podczas dobrej pogody można dokonać wysadzenia roślin cebulowych, takich jak krokusy. Wiele bylin dobrze znosi jesienne sadzenie, ale lepiej zrobić to wcześniej, np. w październiku. Takie rośliny będą bardziej odporne na nadchodzące mrozy i lepiej nawodnione, ale zarazem nie zagrożą im bieżące przymrozki. Do gleby mogą trafić nasiona takich kwiatów jak nagietki, chabry, dzięki czemu wiosną szybciej wyrosną i zakwitną.