Najczęstsze choroby grzybowe roślin i jak im zapobiegać?
Hodowla roślin daje dużo radości. Każdy, kto to robi, cieszy się, że z małego ziarenka wyrasta coś pięknego, a dodatkowo daje plony albo nawet utrzymanie. Niestety, tę radość może przyćmić patogen wywołujący chorobę grzybową u roślin. W niektórych przypadkach dochodzi do zniszczenia 50% upraw! Walka z grzybami podjęta zbyt późno nie przynosi wystarczających efektów. Dlatego omówimy, jak zapobiegać chorobom grzybowym roślin.
Najczęstsze choroby grzybowe roślin
Poznanie wroga ułatwia z nim walkę. Podobnie jest w przypadku zwalczania chorób grzybowych u roślin. Do najczęstszych grzybów atakujących zarówno zboża, jak i rośliny ogrodowe, doniczkowe, a nawet drzewa można zaliczyć:
- Fuzariozę. Porażona roślina nagle przestaje rosnąć. Jej części pokrywają się białawym nalotem, a następnie się zniekształcają, brązowieją i więdną.
- Mączniaka prawdziwego i rzekomego. Ten patogen zazwyczaj atakuje w maju i czerwcu, tworząc na roślinie biały nalot przypominający mąkę. Zainfekowane części nie biorą udziału w fotosyntezie i nie mogą odprowadzać wody, co w miarę rozwoju choroby prowadzi do uschnięcia całej rośliny.
- Rdzę. Można ją rozpoznać po plamach pojawiających się na liściach, a czasem także na źdźbłach, które zmieniają się w rdzawobrunatne owalne brodawki. Roślina broni się, zrzucając zainfekowane liście, przestaje rosnąć i kwitnąć.
- Zgniliznę twardzikową. Grzyb na początku tworzy na liściach, kwiatach i owocach jasne plamy, które z czasem brązowieją oraz przemieniają się w puszystą i szarobrązową grzybnię. W wyniku tego owoce gniją.
- Szarą pleśń, której objawem jest biały nalot na kwiatach i innych częściach rośliny, które zaczynają gnić.
- Plamistość liści. Charakteryzuje się pojawianiem nieregularnych, ciemnych, brązowych, bordowych, czerwonawych, żółtych plam na liściach, w których czasem powstaje dziura. Prowadzi to do więdnięcia i usychania.
Jak zapobiegać chorobom grzybowym roślin?
Okazuje się, że najczęstsze choroby grzybowe infekują rośliny z powodu zaistnienia podobnych warunków. Dzięki temu można ustalić, jakie działania należy podjąć, aby im skutecznie przeciwdziałać.
Patogeny grzybowe bywają przez wiele lat uśpione w glebie i innych miejscach. Z tego powodu trzeba ograniczyć możliwość ich przemieszczania i zadbać o fitosanitarność stanowiska pod uprawę. Wymaga to m.in.:
- stosowania płodozmianu i poplonów, ponieważ niektóre gatunki wydzielają substancje niszczące zarodniki (owies, żyto, gryka biała i inne),
- rozdrabniać słomę maksymalnie do 3-4 cm i równomiernie mieszać ją z glebą,
- grabić liście i palić wszystkie porażone patogenem rośliny. Nigdy nie należy ich wrzucać do kompostu, który później trafi do zdrowej uprawy,
- kupować zaprawione ziarno wysokiej jakości ze sprawdzonego źródła oraz używać bardziej odpornych odmian,
- stosować sprawdzone fungicydy
- stosować zapobiegawcze opryski.
Grzyby rozwijają się najlepiej w ciepłych, wilgotnych warunkach. Z tego powodu:
- nie sadź roślin zbyt gęsto, aby zapewnić im wentylację i dostęp do dużej ilości światła,
- zabezpiecz uprawę przed przymrozkami, jeśli to możliwe,
- nie przesadzaj z podlewaniem i unikaj zraszania liści.
Wspieraj zdrowie roślin. Rośliny słabe i z urazami są bardziej podatne na infekcje. Dlatego:
- zadbaj o dostępność mikroelementów tj.: miedzi, cynku, żelaza i innych, które wspierają odporność rośliny,
- unikaj przenawożenia sodem lub azotem, który przyciąga patogeny grzyba,
- przycinaj w słoneczne, suche dni, tak aby „rana” szybko się zasklepiła,
- na bieżąco usuwaj zakażone części roślin.
To prawda, że grzyby potrafią zmącić spokój ogrodnika i rolnika. Jednak wywołana nim choroba rośliny nie musi zabrać plonów. Wystarczy w przemyślany sposób jej zapobiegać i ewentualnie leczyć.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz kiedy stosować fungicydy na blogu wPolu.pl!